Skip to content

Chiel Voerman

Blogs over leerlingbegeleiding

Menu
  • Home
  • Wie ben ik
    • Losmaken is mijn doel
  • Onderwerpen
    • Allerlei gedachten
    • (Passend) onderwijs en leerlingbegeleiding
    • Hoogbegaafdheid en prikkelgevoeligheid
    • sociale media
    • Boeken
    • Nieuws
  • Contact
    • Privacyverklaring en cookiebeleid
    • Er staan affiliate links op deze website
    • Samenwerken
    • Instagram – #linkinbio
    • Gastbloggers
      • Alex
Menu
motivatie binnenstebuiten

Motivatie binnenstebuiten

Posted on januari 21, 2020augustus 22, 2020 by Chiel Voerman

Ik heb het geluk om weer drie ochtenden in de week rond te mogen lopen op een school voor voortgezet onderwijs. In een rol die dicht bij mijn hart ligt: Ik mag leerlingen die er op het eerste gezicht een zooitje van lijken te maken proberen te bereiken in de hoop dat zij het contact met mij niet zien als een laatste kans, maar als een nieuwe mogelijkheid weer vaart te zetten achter hun schoolcarrière . Hoe raken deze leerlingen weer gemotiveerd om aan de slag te gaan? (Ik ga proberen dat dit de laatste lange zin was in dit blog.) Een blog met wat input vanuit het boek Motivatie binnenstebuiten.

Zelfstandig denkende leerlingen

In een blog is het altijd lastig om niet iedereen over een kam te scheren. Maar mijn ervaring is dat spijbelaars de meest zelfstandige denkers binnen een school zijn. Op het eerste gezicht doen ze de dingen op een verkeerde manier. Maar als je er goed naar kijkt hebben ze nieuwe manieren gevonden om met hun problemen om te gaan. Sommige van deze leerlingen hebben geen problemen, ze passen gewoon niet zo goed bij de plannen die wij voor hen hebben gemaakt. En daarom geven ze alle ruimte aan hun drang naar vrijheid.

Er is in ieder geval één ding wat we deze leerlingen niet hoeven te leren: ze kunnen zelfstandig nadenken. En sommigen kunnen heel creatieve oplossingen zoeken. Het is de kunst om die vaardigheden in te zetten onderweg naar een diploma.

Er zijn veel wegen die naar Rome (het diploma) leiden, dus als je eens een andere weg neemt is dat geen probleem. En veel scholen vinden het prima als leerlingen een andere weg bedenken. Maar het wordt wel een probleem als niet iedereen naar Rome wil. Sommige mensen willen er niet heen omdat ze er geen beeld bij hebben en ook niet bij de periode na Rome. Anderen zien er tegenop omdat ze de taal niet spreken die daar gesproken wordt. Weer anderen kunnen de reis niet overzien. Weer anderen staan gewoon te laat op het station en missen de trein naar Rome. En sommigen willen dolgraag naar Rome, maar omdat ze verborgen zorgtaken hebben kunnen ze niet mee.

Ik denk dat we binnen de scholen veel kunnen leren van spijbelaars en voortijdig schoolverlaters. Daar schreef ik eerder dit kleine blogje over.

Randvoorwaarden voor motivatie

In het boek ‘Motivatie binnenstebuiten’ lees ik het geheim achter gemotiveerde pubers, enthousiaste leerlingen en gedreven studenten. Het boek is niet nieuw meer, maar nog steeds actueel. Het is geschreven door de schrijvers van het boek ‘puberbrein’. Ik moet zeggen dat ik de manier van schrijven erg prettig vind. En de inhoud past bij hoe ik over de dingen nadenk. Fijn om te merken dat hun uitspraken gestaafd zijn aan onderzoeken en gesprekken met leerlingen.

Wat motivatie precies is, is lastig te zeggen. We moeten het vooral doen met de randvoorwaarden voor de aanwezigheid van motivatie. De randvoorwaarden voor motivatie vanuit de zogenaamde ‘zelfdeterminatietheorie’ zijn deze: competentie, autonomie en verbondenheid. Luc Stevens heeft het zo genoemd: ik kan het, ik kan het zelf en ik hoor erbij. (p. 59) Als je iets meer over Luc Stevens wilt lezen kan dat hier.
Deze randvoorwaarden staan ook bekend als de drie basisbehoeften van een mens. Ze worden dus ook genoemd als de randvoorwaarden voor geluk.

Motivatie binnenstebuiten

Er is geen truc om leerlingen te motiveren. Maar er zijn wel die randvoorwaarden die ik hierboven al noemde. In het boek Motivatie binnenstebuiten laten de schrijvers vooral zien hoe je die randvoorwaarden competentie, autonomie en verbondenheid kunt bevorderen. Die dan op hun beurt de motivatie kunnen bevorderen. Ze geven mooie duidelijke tips en aandachtspunten.

Als je iemand wilt motiveren haal je het binnenste buiten. Je eigen binnenste wordt zichtbaar in je woorden en gedrag naar de jongeren toe: ik vind je belangrijk, ik ga ervoor, ik steun je, je kan het, ik hou van je al kan ik je qua gedrag soms achter het behang plakken. En daardoor komt ook het binnenste van de jongere naar buiten: dit ben ik, dit wil ik, dit kan ik, met deze mensen wil ik mij verbinden, ik hou van jou.

Zijn die voorwaarden er echt?

Als leerlingen een bijzonderheid met zich meedragen in de vorm van autisme, hooggevoeligheid, dyslexie of hoogbegaafdheid, vermoeidheid, ADHD, of wat dan ook is het de uitdaging voor docenten en leerlingbegeleiders om de leerling eens langs de lat van de randvoorwaarden te leggen:

  • Hoe autonoom kan deze leerling functioneren? Waarderen we zijn bijzonderheden of mag hij er eigenlijk niet zijn? Mag hij zijn zoals hij is? Drukken we hem in een keurslijf die past bij de school, maar niet bij hem? Hoe zelfstandig mag een leerling zijn die duidelijk genoeg heeft aan één les wiskunde in de week?
  • Hoe competent voelt de leerling zich? Als de docent in het werk van de leerling met dyslexie toch steeds weer die rode pen gebruikt om de fouten aan te geven, terwijl we hadden afgesproken dat we dat niet meer zouden doen? Als de leerling na 40 minuten zich niet meer kan focussen terwijl de docent nog rustig doorstoomt? Als de leerling rijtjes moet stampen maar het automatiseren nog niet goed is ontwikkeld? etc.
  • Hoe verbonden voelen we ons met de leerlingen die bijzonder zijn? Lopen we voor hen net zo hard als voor de modelleerlingen? En hoe verbonden kan een leerling die gevoelig is voor geluid zich voelen met klasgenoten als er altijd uitgegaan wordt van het gemiddelde: dus wel een knalfeest met veel geluid, wel extra sporten omdat de rest dat zo leuk vindt? Of die leerling die iedere dag zorgtaken moet uitvoeren voor iemand in het gezin, hoeveel kans heeft hij om zich te binden aan de klas? Etc. En hoe verbonden voelen leerlingen zich met zichzelf?

Als je het zo bekijkt is spijbelen nog niet zo’n rare oplossing, of wel? En op tijd komen is voor een leerling alleen nuttig als hij zich verbonden voelt met de doelstellingen en de mensen om zich heen. Als hij daar niets mee heeft, waarom zal hij dan al die moeite doen?

Geen motivatie is signaal

Als leerlingen niet gemotiveerd zijn, veel spijbelen of alleen lichamelijk aanwezig zijn, is dat een signaal van een onderliggend probleem. Soms ligt dat probleem bij de leerling en/of zijn gezinssysteem. Maar soms ligt dat probleem ook in de school, de klas of bij de docent. Deze leerlingen verdienen geen straf, maar een open houding bij de volwassenen om hen heen: wat wil je ons vertellen?

Motivatie en geluk hebben dezelfde randvoorwaarden. Dat betekent ook dat de afwezigheid van motivatie een signaal van de afwezigheid van geluk kan zijn. Als leerlingen niet gemotiveerd zijn voor school (soms zijn ze wél gemotiveerd, maar zijn er omstandigheden waardoor het niet lukt om (op tijd) naar school te gaan, lees dit blog) dan is er iets wat dit geluk en deze motivatie in de weg staat. Serieus omgaan met absentie op school kan het geluk van de leerling dus vergroten. De motivatie mag je dus nooit als een doel of een gebrek zien. Motivatie is in mijn ogen een signaal van geluk en de afwezigheid ervan een signaal van ongeluk.

Hoe raken jongeren weer gemotiveerd

Hoe kunnen jongeren weer gemotiveerd raken? Het antwoord is eigenlijk al gegeven. Door open te staan voor de leerlingen en goed naar hen te luisteren kun je achter de redenen komen waarom ze niet meer gemotiveerd zijn. Soms voelen ze zich niet competent, soms schort er iets aan hun autonomie en vaak voelen ze zich niet verbonden met mensen en met zichzelf.

Ik kan het
Ik kan het zelf
Ik hoor erbij

Een leerling moet zichzelf belangrijk vinden. Dat lukt vaak pas als ze weten wat ze waard zijn. Er moet een doel zijn, een toekomstperspectief. Er moet hoop zijn.

En vaak hebben deze jongeren het nodig dat je ‘over de top’ gaat. Om de afgelopen jaren te compenseren is het soms nodig dat ze nu extra autonoom te werk mogen gaan. Maar wel altijd in verbinding met anderen en gebaseerd op de competenties die de leerlingen hebben. Zo kunnen ze het vertrouwen in zichzelf en anderen weer terug vinden.
Wat een gave job heb je als je op een school mag werken en deze leerlingen hoop en vertrouwen mag geven.

Interessante materie, niet? Het boek Motivatie binnenstebuiten kan je via deze link kopen.(aff.) Lees ook mijn blog ‘De eenzame spijbelaar‘.

Dit wil je gelezen hebben:

Recensie 'Hoogbegaafde volwassenen' deel 1
Mannen op de Pabo - opleiding tot rolmodel
Docent van binnen uit
Herken jij de onderpresteerder?
Chiel Voerman

Echtgenoot | Vader | Christen | Leerlingbegeleider | Blogger. Ik vind het leuk om met van alles en nog wat bezig te zijn. De rode lijn is steeds dat ik wil losmaken, maximaliseren en inspireren. Wat goed is nog mooier maken. Volg mij via de socials en kijk ook eens op www.chielvoermanblog.nl voor mijn reliblogs.

www.chielvoerman.nl
Vertel het verder!

Geef een reactie Antwoord annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Over mij

Chiel Voerman

Echtgenoot | Vader | Christen | Leerlingbegeleider | Blogger. Ik vind het leuk om met van alles en nog wat bezig te zijn. De rode lijn is steeds dat ik wil losmaken, maximaliseren en inspireren. Wat goed is nog mooier maken. Volg mij via de socials en kijk ook eens op www.chielvoermanblog.nl voor mijn reliblogs.

www.chielvoerman.nl

Kies waar je over wilt lezen

  • (Passend) onderwijs en leerlingbegeleiding (31)
  • Allerlei gedachten (30)
  • Boeken (6)
  • Hoogbegaafdheid en prikkelgevoeligheid (25)
  • Nieuws (4)
  • sociale media (7)

Nieuwste blogs

  • Meneer, wat is er met mij?
    In (Passend) onderwijs en leerlingbegeleiding
    Een leerling met van die […]
  • te laat komen, op tijd komenIk ben op tijd, meneer!
    In (Passend) onderwijs en leerlingbegeleiding
    In de eerste schoolweek […]
  • straffen op schoolStraffen op school
    In (Passend) onderwijs en leerlingbegeleiding
    Het doel van mijn rol op […]

Nieuwsbrief

Trefwoorden

Autisme begeleiding bloggen boek burn-out coach Docent eenzaamheid executieve functies Facebook hoogbegaafd hoogbegaafdheid instagram jongeren jongerencoach kinderen kwetsbaar leerlingbegeleiding leven liefde marketing motivatie onderwijs opvoeden ouderen ouders pabo pabomannen passend onderwijs prikkelgevoeligheid school Sinterklaas sociale media Spijbelen studenten verantwoordelijkheid Verzuim wmo zelfredzaamheid

Meest gelezen

  • het tegenovergestelde van kwetsbaar
    Allerlei gedachten Wat is het tegenovergestelde van kwetsbaar?
  • vader leven met adhd
    Hoogbegaafdheid en prikkelgevoeligheid Hoe moet ik als vader leven met ADHD?
  • compassie of empathie
    Allerlei gedachten Compassie of Empathie

chielleerlingbegeleider

chielleerlingbegeleider
Gemotiveerd voor de klim. De glij naar beneden is Gemotiveerd voor de klim. De glij naar beneden is de beloning. Niet alle vicieuze cirkels zijn verkeerd. #voortgezetonderwijs #motivatie
Das dan weer het voordeel van weinig leerlingen op Das dan weer het voordeel van weinig leerlingen op school. De cateraar houdt broodjes over.
De 1e thuisschool hobbel is genomen. Teken een lij De 1e thuisschool hobbel is genomen. Teken een lijn van links naar rechts. Dan ben je snel klaar. Waarom zou het moeten? #autisme #hoogbegaafd #schoolboeken
Het vrije leventje bijna weer voorbij. Maar ook we Het vrije leventje bijna weer voorbij. Maar ook weer leuk
 Voor mij breekt er een hybride tijd aan. Deels thuis en deels op #school werken.
Ik wens jullie een bijzondere kerst toe. Dat wordt Ik wens jullie een bijzondere kerst toe. Dat wordt het sowieso zonder bezoek en kerkdiensten. Lekker in alle rust snoepen van het online aanbod.
Zo lekker (en pijnlijk) als de creativiteit weer g Zo lekker (en pijnlijk) als de creativiteit weer gaat stromen als de school even niet hoeft. Respect voor alle docenten en onderwijzers die echt ontwikkelingsgericht zijn. Die de creativiteit weten aan te boren bij hun #leerlingen. Tussen echt een vak! Geniet van je #kerstvakantie
Meer laden… Volgen op Instagram

Menu

  • Gastbloggers
  • Contact
  • Wie ben ik
  • Samenwerken met een christelijk blog

chielleerlingbegeleider

chielleerlingbegeleider
Gemotiveerd voor de klim. De glij naar beneden is Gemotiveerd voor de klim. De glij naar beneden is de beloning. Niet alle vicieuze cirkels zijn verkeerd. #voortgezetonderwijs #motivatie
Das dan weer het voordeel van weinig leerlingen op Das dan weer het voordeel van weinig leerlingen op school. De cateraar houdt broodjes over.
De 1e thuisschool hobbel is genomen. Teken een lij De 1e thuisschool hobbel is genomen. Teken een lijn van links naar rechts. Dan ben je snel klaar. Waarom zou het moeten? #autisme #hoogbegaafd #schoolboeken
Het vrije leventje bijna weer voorbij. Maar ook we Het vrije leventje bijna weer voorbij. Maar ook weer leuk
 Voor mij breekt er een hybride tijd aan. Deels thuis en deels op #school werken.
Ik wens jullie een bijzondere kerst toe. Dat wordt Ik wens jullie een bijzondere kerst toe. Dat wordt het sowieso zonder bezoek en kerkdiensten. Lekker in alle rust snoepen van het online aanbod.
Zo lekker (en pijnlijk) als de creativiteit weer g Zo lekker (en pijnlijk) als de creativiteit weer gaat stromen als de school even niet hoeft. Respect voor alle docenten en onderwijzers die echt ontwikkelingsgericht zijn. Die de creativiteit weten aan te boren bij hun #leerlingen. Tussen echt een vak! Geniet van je #kerstvakantie
Meer laden… Volgen op Instagram

Volg via Facebook

Chiel Voerman - leerlingbegeleider
©2021 Chiel Voerman | Built using WordPress and Responsive Blogily theme by Superb
Deze website gebruikt analytische cookies om te analyseren wat bezoekers op de website doen en om de site te vrijwaren van hackers. De IP-adressen zijn onherkenbaar gemaakt en herleiden niet naar uw persoon. Zodra u op een advertentie of een duidelijke link naar een webshop klikt wordt er een trackcookie op uw computer geplaatst. Als u niet op een advertentie klikt, gebeurt er niets. Wordfence vergelijkt uw ip adres met die van bekende hackers, zo houden we de site vrij van foute inlogpogingen.OkNee ik wil geen niet-functionele cookiesMeer lezen